Chú ý Bồn địa Fergana

  1. Bồn địa sơn gian (intermontane basin), hoặc gọi sụt lún sơn gian, là chỉ vùng đất thấp được vây quanh/bị giới hạn bởi đồi núi, là bồn địa nằm ở giữa đới tạo sơn. Bồn địa cấu tạo phần nhiều thuộc về bồn địa sơn gian, ngoài ra bồn địa lũng sông (river valley) và bồn địa tan rã (dissolution basin) trong vùng núi, cũng thuộc về bồn địa sơn gian. Chiếu theo lí luận hệ thống bồn - núi, cùng lúc đới tạo sơn nhô lên, thì bên cạnh đới tạo sơn sẽ sản sinh bồn địa tương ứng, hơn nữa bồn và núi không thể tách rời. Đới tạo sơn thường được biết là hình thành trong điều kiện kéo duỗi, đới tạo sơn sẽ bị bóc mòn khi nhô lên, vật chất bóc mòn sẽ lắng đông trầm tích ngay trong bồn địa, do đó sẽ hình thành một chuỗi molasse đại diện cho bồn địa trầm tích; tương ứng, vỏ Trái Đất dưới bồn địa (lớp có sức cản thấp và tốc độ thấp) sẽ có một bộ phận vật chất chảy xuống đáy của gốc núi, bởi vì vật chất vỏ Trái Đất dưới bồn địa chảy đến đáy của gốc núi hình thành dị thường nhiệt mácma ở đáy của gốc núi, hình thành lớp vỏ bên dưới nung nóng lại xâm chiếm đáy rồi phun bắn lên trên.

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bồn địa Fergana http://www.cqvip.com/qk/95222X/20054101/12024861.h... http://fergart.com http://maps.google.com/maps?ll=40.687866,71.614380... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://www.ferghana.ru https://cabar.asia/en/rovshan-ibrahimov-the-curren... https://www.bbc.com/news/magazine-37755985 https://www.britannica.com/place/Fergana-Valley https://web.archive.org/web/20080413113406/http://... https://web.archive.org/web/20111218024545/http://...